Chia Sẻ Kinh Nghiệm

KINH NGHIỆM NÂNG CAO KỸ NĂNG NGỮ PHÁP TỪ ĐƠN GIẢN ĐẾN PHỨC TẠP TRONG TIẾNG TRUNG

09
Th11

Tiếng Trung có nhiều quy tắc ngữ pháp và cấu trúc câu đặc trưng khác biệt với tiếng Việt, đôi khi gây khó khăn cho người học. Để chinh phục ngữ pháp và các cấu trúc câu trong tiếng Trung đòi hỏi người học phải làm quen từ những cấu trúc từ đơn giản đến phức tạp, đồng thời nắm rõ các quy tắc đặc trưng của ngữ pháp tiếng Trung. Dưới đây là một số kinh nghiệm để làm chủ từng cấp độ câu, giúp bạn xây dựng nền tảng vững chắc và dần dần tự tin hơn với các cấu trúc phức tạp:

Đăng ký khoá học

1. Nắm vững cấu trúc câu đơn giản

  • Trong tiếng Trung, trật tự từ rất quan trọng và có một số nguyên tắc khác biệt với tiếng Việt. Cấu trúc cơ bản của câu thường là Chủ ngữ + Động từ + Tân ngữ. Ví dụ, “我爱你。” (Wǒ ài nǐ) – “Tôi yêu bạn.”. Đối với câu hỏi, chỉ cần thêm các từ nghi vấn hoặc trợ từ ở cuối câu mà không thay đổi trật tự từ.
  • Lưu ý: Một câu đơn giản đầy đủ trong tiếng Trung sẽ bao gồm các yếu tố chủ ngữ, động từ, tân ngữ. Đặc biệt là dấu chấm câu（。）
  • Phương pháp luyện tập: Viết ít nhất 10 câu đơn giản mỗi ngày xoay quanh các chủ đề quen thuộc như sở thích, công việc, hoặc các hoạt động thường ngày. Việc tập trung vào các chủ đề quen thuộc sẽ giúp bạn nắm chắc cấu trúc câu đơn và xây dựng vốn từ vựng cơ bản. Sau đó, khi tiếp cận các câu dài hơn, hãy ghi nhớ cách đặt các thành phần bổ ngữ (thời gian, địa điểm, cách thức) vào vị trí hợp lý.

2. Hiểu cách bổ ngữ được sử dụng trong câu

  • Tiếng Trung có nhiều loại bổ ngữ như bổ ngữ xu hướng, bổ ngữ kết quả. Ví dụ:
    – Bổ ngữ kết quả: “我吃完饭了。” (Wǒ chī wán fàn le) – “Tôi đã ăn xong.”, “完” (wán) là bổ ngữ kết quả thể hiện rằng hành động đã hoàn tất.
    – Bổ ngữ xu hướng: ”他走上楼来了。“ (Tā zǒu shàng lóu lái le) – “Anh ấy đi lên lầu.”，”上楼来” là bổ ngữ xu hướng thể hiện hướng đi của hành động.
  • Phương pháp luyện tập: Để làm quen với bổ ngữ, hãy bắt đầu từ bổ ngữ đơn giản, sau đó mở rộng sang các bổ ngữ phức tạp hơn. Bước này giúp bạn mô tả chi tiết về hành động và các kết quả, trạng thái liên quan. Đặt câu ngắn với các bổ ngữ kết quả hoặc xu hướng rồi dần dần mở rộng thành các câu dài hơn. Để hiểu rõ hơn, hãy thực hành từng bổ ngữ với nhiều động từ khác nhau, ví dụ như chạy, ăn, hoặc nói.

3. Sử dụng liên từ để mở rộng câu

  • Tiếng Trung có nhiều từ nối thể hiện quan hệ nguyên nhân, điều kiện, đối lập, như 因为…所以… (yīnwèi… suǒyǐ…) – “vì… nên…”, 虽然…但是… (suīrán… dànshì…) – “mặc dù… nhưng…”. Những từ này giúp câu mạch lạc, dễ hiểu và mở rộng câu đơn thành câu ghép để diễn đạt ý đa chiều. Ví dụ: “因为我生病了，所以我没有去上课。” (Yīnwèi wǒ shēngbìng le, suǒyǐ wǒ méiyǒu qù shàngkè) – “Vì tôi bị ốm, nên tôi không đi học.”.
  • Phương pháp luyện tập: Khi học một từ nối mới, hãy tự đặt ít nhất ba câu ví dụ với từ đó từ đơn giản đến phức tạp. Hãy thử diễn tả các tình huống thực tế với từ nối này để tăng khả năng diễn đạt mạch lạc. Việc này giúp bạn hiểu cách sử dụng từ nối linh hoạt hơn trong các tình huống khác nhau.

4. Hiểu và luyện tập cấu trúc câu phủ định

  • Tiếng Trung có hai từ phủ định chính là 不 (bù) và 没 (méi). Không giống như tiếng Việt, không phải lúc nào chúng cũng thay thế cho nhau được.
  • 不 thường phủ định những hành động có thể xảy ra trong hiện tại hoặc tương lai (Ví dụ: 我不去。 (Wǒ bù qù) – Tôi không đi.), trong khi 没 thường được dùng để phủ định hành động đã xảy ra (Ví dụ: 我没去。 (Wǒ méi qù) – Tôi chưa đi.).
  • Phương pháp luyện tập: Để nắm rõ cách sử dụng và sự khác biệt, bạn có thể luyện tập bằng cách đưa ra các câu ví dụ về hành động hiện tại và quá khứ, và thử thay đổi các từ phủ định để kiểm tra sự khác biệt.

5. Luyện tập các mẫu câu so sánh

  • Tiếng Trung có các mẫu câu so sánh như 比 (bǐ – hơn), 跟…一样 (gēn…yīyàng – giống nhau)… Các câu so sánh là một dạng câu phức tạp hơn nhưng rất phổ biến. Ví dụ, “这本书比那本书贵。” (Zhè běn shū bǐ nà běn shū guì) – “Quyển sách này đắt hơn quyển kia.”.
  • Phương pháp luyện tập: Hãy thử áp dụng các mẫu câu so sánh với các đối tượng, người hoặc vật xung quanh bạn, từ các câu ngắn đến các câu miêu tả phức tạp để quen với cách dùng từ so sánh một cách tự nhiên. Ví dụ, so sánh thời tiết, đồ ăn, sở thích để thực hành cấu trúc so sánh. Thay đổi các tính từ và chủ đề so sánh để làm quen với nhiều trường hợp thực tế khác nhau.

6. Sử dụng cấu trúc câu bị động

  • Câu bị động trong tiếng Trung sử dụng từ 被 (bèi) để diễn đạt sự việc bị tác động, thường gặp khi điều gì đó không mong muốn xảy ra, ví dụ: “我的手机被偷了。” (Wǒ de shǒujī bèi tōu le.) – “Điện thoại của tôi bị đánh cắp rồi.”.
  • Để luyện tập, bạn có thể đặt các câu miêu tả vị trí hoặc biến đổi câu chủ động thành bị động để sử dụng trong ngữ cảnh phù hợp.
  • Phương pháp luyện tập: Tập trung luyện viết câu miêu tả sự hiện diện của các đồ vật hoặc hành động trong đời sống hàng ngày. Hoặc biến đổi câu chủ động thành bị động để quen dần với việc sử dụng 被 trong ngữ cảnh phù hợp.

7. Luyện tập câu hỏi đặc biệt và câu hỏi đuôi

  • Tiếng Trung có các câu hỏi đuôi rất đơn giản, thường là sử dụng trợ từ nghi vấn …吗 (ma) ở cuối câu để kiểm tra hoặc khẳng định lại điều gì đó. Ví dụ, “你去学校吗?” (nǐ qù xuéxiào ma?) – “Bạn có đến trường không?”.
  • Ngoài ra, các câu hỏi đặc biệt với đại từ nghi vấn như 什么 (shénme – cái gì), 谁 (shéi – ai), 哪里 (nǎlǐ – ở đâu)… cũng dễ dùng.
  • Phương pháp luyện tập: Các câu hỏi dạng này rất hữu ích trong giao tiếp, và bạn có thể luyện tập bằng cách đưa ra các câu hỏi với các tình huống quen thuộc trong cuộc sống hàng ngày.

8. Kiên trì luyện tập theo từng cấp độ câu

  • Hãy bắt đầu từ các câu đơn giản, rồi từ từ tăng độ khó với câu ghép và câu phức. Khi tự viết, hãy thử thêm từng yếu tố bổ sung vào câu để biến đổi từ câu đơn giản sang phức tạp. Ví dụ: từ “我去学校。” (Wǒ qù xuéxiào) – “Tôi đi học”, thêm “昨天” (zuótiān – hôm qua), thành “我昨天去学校。” – “Hôm qua tôi đi học.”.
  • Việc tự viết sẽ giúp bạn hiểu cách cấu trúc câu phát triển từ đơn giản đến phức tạp, và làm quen với các quy tắc ngữ pháp theo từng cấp độ một cách tự nhiên. Đừng vội vàng chuyển sang các cấu trúc phức tạp nếu bạn chưa tự tin với các câu cơ bản. Điều này sẽ giúp bạn có nền tảng chắc chắn, tránh tình trạng học nhanh nhưng thiếu chiều sâu.

9. Sử dụng tài liệu và công cụ hỗ trợ

  • Các sách ngữ pháp tiếng Trung như “Ngữ Pháp Tiếng Trung Hiện Đại” hay “Bộ sách Ngữ pháp tiếng Hán thực hành“ cung cấp rất nhiều cấu trúc câu từ cơ bản đến nâng cao.
  • Sử dụng các ứng dụng như Anki, Pleco, ChineseSkill để tra cứu nghĩa và ví dụ về ngữ pháp. Việc luyện tập với các ví dụ trong ứng dụng giúp bạn hiểu cách sử dụng câu trong ngữ cảnh cụ thể và có thể tạo dựng phản xạ khi nói.

Kết Luận

Với một vài chia sẻ trên sẽ giúp bạn tự tin hơn khi sử dụng ngữ pháp và áp dụng chúng vào các tình huống giao tiếp tự nhiên trong tiếng Trung. Hãy luyện tập hàng ngày để xây dựng phản xạ ngôn ngữ và nâng cao kỹ năng của mình nhé !